仙掌銘

　　陰陽開闔，元氣變化，泄為百川，凝為崇山，山川之作，與天地并，疑有真宰而未知尸其功者。有若巨靈赑屃，攘臂其間，左排首陽，右拓太華，絕地軸使中裂，坼山脊為兩道，然后導河而東，俾無有害，留此巨跡于峰之巔。后代揭厲于玄蹤者，聆其風而駭之，或謂詼詭不經(jīng)，存而不議。

　　及以為學者拘其一域，則惑于余方。曾不知創(chuàng)宇宙，作萬象，月而日之，星而辰之，使輪轉(zhuǎn)環(huán)繞，箭馳風疾，可駭于俗有甚于此者。徒觀其陰騭無眹，未嘗駭焉。而巨靈特以有跡駭世，世果惑矣。天地有官，陰陽有藏，鍛煉六氣，作為萬形。形有不遂其性，氣有不達于物，則造物者取元精之和，合而散之，財而成之，如埏埴爐錘之為瓶為缶，為鉤為棘，規(guī)者矩者，大者細者，然則黃河、華岳之在六合，猶陶冶之有瓶缶鉤棘也。巨靈之作于自然，蓋萬化之一工也。天機冥動而圣功啟，元精密感而外物應。故有無跡之跡，介于石焉?？梢砸娚裥袩o方，妙用不測。彼管窺者乃循跡而求之，揣其所至于巨細之境，則道斯遠矣。

　　夫以手執(zhí)大象，力持化權(quán)，指揮太極，蹴蹋顥氣，立乎無間，行乎無窮，則捩長河如措杯，擘太華若破塊，不足駭也。世人方以禹鑿龍門以導西河為神奇，可不為大哀乎？峨峨靈掌，仙指如畫，隱轔磅礴，上揮太清。遠而視之，如欲捫青天以掬皓露，攀扶桑而捧白日，不去不來，若飛若動，非至神曷以至此？

　　唐興百三十有八載，余尉于華陰，華人以為紀嶖嵫，勒之罘，頌嶧山，銘燕然，舊典也。玄圣巨跡，豈帝者巡省伐國之不若歟？其古之闕文以俟知言歟？仰之嘆之，斐然琢石為志。其詞曰：

　　天作高山，設(shè)險西方。至精未分，川壅而傷。帝命巨靈，經(jīng)啟地脈。乃眷斯顧，高掌遠跖。砉如剖竹，騞若裂帛。川開山破，天動地坼。黃河太華，自此而辟。神返虛極，跡掛石壁。跡豈我名？神非我靈。變化翕忽，希夷杳冥。道本不生，化亦無形。天何言哉！山川以寧。斷鰲補天。世未睹焉。夸父愚公，莫知其蹤。屹彼靈掌，懸諸巃嵸。介二大都，亭亭高聳。霞赩煙噴，云抱花捧。百神依憑，萬峰朝拱。長于上古，以閱群動。下視眾山，蜉蝣蠛蠓。彼邦人士，永揖遺烈。瞻之在前，如揭日月。三川有竭，此掌不滅。

　　yīn yáng kāi hé ，yuán qì biàn huà ，xiè wéi bǎi chuān ，níng wéi chóng shān ，shān chuān zhī zuò ，yǔ tiān dì bìng ，yí yǒu zhēn zǎi ér wèi zhī shī qí gōng zhě 。yǒu ruò jù líng bì xì ，rǎng bì qí jiān ，zuǒ pái shǒu yáng ，yòu tuò tài huá ，jué dì zhóu shǐ zhōng liè ，chè shān jǐ wéi liǎng dào ，rán hòu dǎo hé ér dōng ，bǐ wú yǒu hài ，liú cǐ jù jì yú fēng zhī diān 。hòu dài jiē lì yú xuán zōng zhě ，líng qí fēng ér hài zhī ，huò wèi huī guǐ bú jīng ，cún ér bú yì 。

　　jí yǐ wéi xué zhě jū qí yī yù ，zé huò yú yú fāng 。céng bú zhī chuàng yǔ zhòu ，zuò wàn xiàng ，yuè ér rì zhī ，xīng ér chén zhī ，shǐ lún zhuǎn huán rào ，jiàn chí fēng jí ，kě hài yú sú yǒu shèn yú cǐ zhě 。tú guān qí yīn zhì wú zhèn ，wèi cháng hài yān 。ér jù líng tè yǐ yǒu jì hài shì ，shì guǒ huò yǐ 。tiān dì yǒu guān ，yīn yáng yǒu cáng ，duàn liàn liù qì ，zuò wéi wàn xíng 。xíng yǒu bú suí qí xìng ，qì yǒu bú dá yú wù ，zé zào wù zhě qǔ yuán jīng zhī hé ，hé ér sàn zhī ，cái ér chéng zhī ，rú shān zhí lú chuí zhī wéi píng wéi fǒu ，wéi gōu wéi jí ，guī zhě jǔ zhě ，dà zhě xì zhě ，rán zé huáng hé 、huá yuè zhī zài liù hé ，yóu táo yě zhī yǒu píng fǒu gōu jí yě 。jù líng zhī zuò yú zì rán ，gài wàn huà zhī yī gōng yě 。tiān jī míng dòng ér shèng gōng qǐ ，yuán jīng mì gǎn ér wài wù yīng 。gù yǒu wú jì zhī jì ，jiè yú shí yān 。kě yǐ jiàn shén háng wú fāng ，miào yòng bú cè 。bǐ guǎn kuī zhě nǎi xún jì ér qiú zhī ，chuāi qí suǒ zhì yú jù xì zhī jìng ，zé dào sī yuǎn yǐ 。

　　fū yǐ shǒu zhí dà xiàng ，lì chí huà quán ，zhǐ huī tài jí ，cù tà hào qì ，lì hū wú jiān ，háng hū wú qióng ，zé liè zhǎng hé rú cuò bēi ，bò tài huá ruò pò kuài ，bú zú hài yě 。shì rén fāng yǐ yǔ záo lóng mén yǐ dǎo xī hé wéi shén qí ，kě bú wéi dà āi hū ？é é líng zhǎng ，xiān zhǐ rú huà ，yǐn lín páng bó ，shàng huī tài qīng 。yuǎn ér shì zhī ，rú yù mén qīng tiān yǐ jū hào lù ，pān fú sāng ér pěng bái rì ，bú qù bú lái ，ruò fēi ruò dòng ，fēi zhì shén hé yǐ zhì cǐ ？

　　táng xìng bǎi sān shí yǒu bā zǎi ，yú wèi yú huá yīn ，huá rén yǐ wéi jì yān zī ，lè zhī fú ，sòng yì shān ，míng yàn rán ，jiù diǎn yě 。xuán shèng jù jì ，qǐ dì zhě xún shěng fá guó zhī bú ruò yú ？qí gǔ zhī què wén yǐ sì zhī yán yú ？yǎng zhī tàn zhī ，fěi rán zhuó shí wéi zhì 。qí cí yuē ：

　　tiān zuò gāo shān ，shè xiǎn xī fāng 。zhì jīng wèi fèn ，chuān yōng ér shāng 。dì mìng jù líng ，jīng qǐ dì mò 。nǎi juàn sī gù ，gāo zhǎng yuǎn zhí 。huā rú pōu zhú ，huō ruò liè bó 。chuān kāi shān pò ，tiān dòng dì chè 。huáng hé tài huá ，zì cǐ ér pì 。shén fǎn xū jí ，jì guà shí bì 。jì qǐ wǒ míng ？shén fēi wǒ líng 。biàn huà xī hū ，xī yí yǎo míng 。dào běn bú shēng ，huà yì wú xíng 。tiān hé yán zāi ！shān chuān yǐ níng 。duàn áo bǔ tiān 。shì wèi dǔ yān 。kuā fù yú gōng ，mò zhī qí zōng 。yì bǐ líng zhǎng ，xuán zhū lóng zōng 。jiè èr dà dōu ，tíng tíng gāo sǒng 。xiá xì yān pēn ，yún bào huā pěng 。bǎi shén yī píng ，wàn fēng cháo gǒng 。zhǎng yú shàng gǔ ，yǐ yuè qún dòng 。xià shì zhòng shān ，fú yóu miè měng 。bǐ bāng rén shì ，yǒng yī yí liè 。zhān zhī zài qián ，rú jiē rì yuè 。sān chuān yǒu jié ，cǐ zhǎng bú miè 。