岳陽(yáng)樓記

慶歷四年春，滕子京謫守巴陵郡。越明年，政通人和，百?gòu)U具興，乃重修岳陽(yáng)樓，增其舊制，刻唐賢今人詩(shī)賦于其上。屬予作文以記之。(具 通：俱)

予觀夫巴陵勝狀，在洞庭一湖。銜遠(yuǎn)山，吞長(zhǎng)江，浩浩湯湯，橫無(wú)際涯；朝暉夕陰，氣象萬(wàn)千。此則岳陽(yáng)樓之大觀也，前人之述備矣。然則北通巫峽，南極瀟湘，遷客騷人，多會(huì)于此，覽物之情，得無(wú)異乎?

若夫霪雨霏霏，連月不開，陰風(fēng)怒號(hào)，濁浪排空；日星隱曜，山岳潛形；商旅不行，檣傾楫摧；薄暮冥冥，虎嘯猿啼。登斯樓也，則有去國(guó)懷鄉(xiāng)，憂讒畏譏，滿目蕭然，感極而悲者矣。(隱曜 一作：隱耀)

至若春和景明，波瀾不驚，上下天光，一碧萬(wàn)頃；沙鷗翔集，錦鱗游泳；岸芷汀蘭，郁郁青青。而或長(zhǎng)煙一空，皓月千里，浮光躍金，靜影沉璧，漁歌互答，此樂何極！登斯樓也，則有心曠神怡，寵辱偕忘，把酒臨風(fēng)，其喜洋洋者矣。

嗟夫！予嘗求古仁人之心，或異二者之為，何哉？不以物喜，不以己悲；居廟堂之高則憂其民；處江湖之遠(yuǎn)則憂其君。是進(jìn)亦憂，退亦憂。然則何時(shí)而樂耶？其必曰“先天下之憂而憂，后天下之樂而樂”乎？噫！微斯人，吾誰(shuí)與歸？

時(shí)六年九月十五日。

qìng lì sì nián chūn ，téng zǐ jīng zhé shǒu bā líng jun4 。yuè míng nián ，zhèng tōng rén hé ，bǎi fèi jù xìng ，nǎi zhòng xiū yuè yáng lóu ，zēng qí jiù zhì ，kè táng xián jīn rén shī fù yú qí shàng 。shǔ yǔ zuò wén yǐ jì zhī 。(jù tōng ：jù )

yǔ guān fū bā líng shèng zhuàng ，zài dòng tíng yī hú 。xián yuǎn shān ，tūn zhǎng jiāng ，hào hào tāng tāng ，héng wú jì yá ；cháo huī xī yīn ，qì xiàng wàn qiān 。cǐ zé yuè yáng lóu zhī dà guān yě ，qián rén zhī shù bèi yǐ 。rán zé běi tōng wū xiá ，nán jí xiāo xiāng ，qiān kè sāo rén ，duō huì yú cǐ ，lǎn wù zhī qíng ，dé wú yì hū ?

ruò fū yín yǔ fēi fēi ，lián yuè bú kāi ，yīn fēng nù hào ，zhuó làng pái kōng ；rì xīng yǐn yào ，shān yuè qián xíng ；shāng lǚ bú háng ，qiáng qīng jí cuī ；báo mù míng míng ，hǔ xiào yuán tí 。dēng sī lóu yě ，zé yǒu qù guó huái xiāng ，yōu chán wèi jī ，mǎn mù xiāo rán ，gǎn jí ér bēi zhě yǐ 。(yǐn yào yī zuò ：yǐn yào )

zhì ruò chūn hé jǐng míng ，bō lán bú jīng ，shàng xià tiān guāng ，yī bì wàn qǐng ；shā ōu xiáng jí ，jǐn lín yóu yǒng ；àn zhǐ tīng lán ，yù yù qīng qīng 。ér huò zhǎng yān yī kōng ，hào yuè qiān lǐ ，fú guāng yuè jīn ，jìng yǐng chén bì ，yú gē hù dá ，cǐ lè hé jí ！dēng sī lóu yě ，zé yǒu xīn kuàng shén yí ，chǒng rǔ xié wàng ，bǎ jiǔ lín fēng ，qí xǐ yáng yáng zhě yǐ 。

jiē fū ！yǔ cháng qiú gǔ rén rén zhī xīn ，huò yì èr zhě zhī wéi ，hé zāi ？bú yǐ wù xǐ ，bú yǐ jǐ bēi ；jū miào táng zhī gāo zé yōu qí mín ；chù jiāng hú zhī yuǎn zé yōu qí jun1 。shì jìn yì yōu ，tuì yì yōu 。rán zé hé shí ér lè yē ？qí bì yuē “xiān tiān xià zhī yōu ér yōu ，hòu tiān xià zhī lè ér lè ”hū ？yī ！wēi sī rén ，wú shuí yǔ guī ？

shí liù nián jiǔ yuè shí wǔ rì 。