聲聲慢·尋尋覓覓
聲聲慢·尋尋覓覓
[宋] 李清照
尋尋覓覓,冷冷清清,凄凄慘慘戚戚。
乍暖還寒時(shí)候,最難將息。
三杯兩盞淡酒,怎敵他、晚來(lái)風(fēng)急?
雁過(guò)也,正傷心,卻是舊時(shí)相識(shí)。
滿(mǎn)地黃花堆積。憔悴損,如今有誰(shuí)堪摘?
守著窗兒,獨(dú)自怎生得黑?
梧桐更兼細(xì)雨,到黃昏、點(diǎn)點(diǎn)滴滴。
這次第,怎一個(gè)愁字了得!
這是李清照南渡以后的一首震動(dòng)詞壇的名作。通過(guò)秋景秋情的描繪,抒發(fā)國(guó)破家亡、
天涯淪落的悲苦,具有時(shí)代色彩。在結(jié)構(gòu)上打破了上下片的局限,全詞一氣貫注,著意
渲染愁情,如泣如訴,感人至深。首句連下十四個(gè)疊字,形象地抒寫(xiě)了作者的心情。下
文“點(diǎn)點(diǎn)滴滴”又前后照應(yīng),表現(xiàn)了作者孤獨(dú)寂寞的憂(yōu)郁情緒和動(dòng)蕩不安的心境。全詞
一字一淚,纏綿哀怨,極富藝術(shù)感染力。
【集評(píng)】
羅大經(jīng)《鶴林玉露》:起頭連疊七字,以婦人乃能創(chuàng)意出奇如此。
楊慎《詞品》:宋人中填詞,易安亦稱(chēng)冠絕,使在衣冠,當(dāng)與秦七、黃九爭(zhēng),不獨(dú)
爭(zhēng)雄于閨閣也。其詞名《漱玉集》,尋之未得,《聲聲慢》一詞,最為婉妙。
張端義《貴耳集》:此乃公孫大娘舞劍手,本朝非無(wú)能詞之士,未曾有一下十四疊
字者,用《文選》諸賦格。后疊又云“梧桐更兼細(xì)雨,到黃昏點(diǎn)點(diǎn)滴滴”,又使疊字,
俱無(wú)斧鑿痕。更有一奇字云:“守著窗兒,獨(dú)自怎生得黑?”“黑”字不許第二人押。
婦人有此文筆,殆間氣也。
徐釚《詞苑叢談》:首句連下十四個(gè)疊字,真似大珠小珠落玉盤(pán)也。
劉體仁《七頌堂隨筆》:易安居士“最難將息”“怎一個(gè)愁字了得”深妙穩(wěn)雅,不
落蒜酪,亦不落絕句,真此道本色當(dāng)行第一人也。
周濟(jì)《介存齋詞選序論》:李易安之“凄凄慘慘戚戚”,三疊韻,六雙聲,是鍛煉
出來(lái),非偶然拈得也。
許昂霄《詞綜偶評(píng)》:易安此詞,頗帶傖氣,而昔人極口稱(chēng)之,殆不可解。
陳廷焯《白雨齋詞話》:后幅一片神行,愈唱愈妙。
陸鎣《問(wèn)花樓詞話》:《聲聲慢》一詞,頓挫凄絕。
吳灝《歷朝名媛詩(shī)詞》:易安以詞專(zhuān)長(zhǎng),揮灑俊逸,亦能琢煉。其《聲聲慢》一闋,
其佳處在后又下“點(diǎn)點(diǎn)滴滴”四字,與前照應(yīng)有法,不是草草落句,玩其筆力,本自矯
拔,詞家少有,庶幾蘇、辛之亞。
梁紹壬《兩般秋雨庵隨筆》:李易安詞:“尋尋覓覓,冷冷清清,凄凄慘慘戚戚”,
連上十四疊字,則出奇制勝,真匪夷所思矣。
梁?jiǎn)⒊吨袊?guó)韻文里頭所表現(xiàn)的情感》:那種煢獨(dú)恓惶的景況,非本人不能領(lǐng)略;
所以一字一淚,都是咬著牙根咽下。
《聲聲慢》又名《勝勝慢》,清照這首詞改押入聲韻,并屢用疊字和雙聲字,這就變舒緩為急促,變哀惋為凄厲。此詞以豪放縱恣之筆寫(xiě)激動(dòng)悲愴之懷,不能列入婉約體。這首作法獨(dú)特的詞,就其內(nèi)容而言,是一篇悲秋賦。
開(kāi)端三句用一連串疊字寫(xiě)主人公一整天的愁苦心情,從“尋尋覓覓”開(kāi)始,可見(jiàn)她從一起床便百無(wú)聊賴(lài),如有所失,于是東張西望,仿佛飄流在海洋中的人要抓到點(diǎn)什么才能得救似的,希望找到點(diǎn)什么來(lái)寄托自己的空虛寂寞。下文“冷冷清清”,是“尋尋覓覓”的結(jié)果,不但無(wú)所獲,反被一種孤寂清冷的氣氛襲來(lái),使自己感到凄慘憂(yōu)戚。于是緊接著再寫(xiě)了一句“凄凄慘慘戚戚”。僅此三句,定下一種愁慘而凄厲的基調(diào)。
“乍暖還寒時(shí)候”是此詞的難點(diǎn)之一。此詞作于秋天,但秋天的氣候應(yīng)該說(shuō)“乍寒還暖”,只有早春天氣才能用得上“乍暖還寒”。所以,這首詞是寫(xiě)一日之晨,秋日清晨,朝陽(yáng)初出,故言“乍暖”;但曉寒猶重,秋風(fēng)砭骨,故言“還寒”。至于“時(shí)候”二字在宋時(shí)已與現(xiàn)代漢語(yǔ)無(wú)殊了?!白铍y將息”句則與上文“尋尋覓覓”句相呼應(yīng),說(shuō)明從一清早自己就不知如何是好。
“三杯兩盞淡酒,怎敵他曉來(lái)風(fēng)急”,“曉”,通行本作“晚”。從全詞意境來(lái)看,應(yīng)該是“曉”字。
說(shuō)“曉來(lái)風(fēng)急”,正與上文“乍暖還寒”相合。古人晨起于卯時(shí)飲酒,又稱(chēng)“扶頭卯酒”。這句是說(shuō)借酒無(wú)法消愁“雁過(guò)也”的“雁”,是南來(lái)秋雁,正是往昔在北方見(jiàn)到的,所以說(shuō)“正傷心,卻是舊時(shí)相識(shí)”了。這一句是虛寫(xiě),以寄寓作者的懷鄉(xiāng)之情。
下片由秋日高空轉(zhuǎn)入自家庭院。園中開(kāi)滿(mǎn)了菊花,秋意正濃。這里“滿(mǎn)地黃花堆積”是指菊花盛開(kāi),而非殘英滿(mǎn)地。“憔悴損”是指自己因憂(yōu)傷而憔悴瘦損,也不是指菊花枯萎凋謝。正由于自己無(wú)心看花,雖值菊堆滿(mǎn)地,卻不想去摘它賞它,然而人不摘花,花當(dāng)自萎;及花已損,則欲摘已不堪摘了。這里既寫(xiě)出了自己無(wú)心摘花的郁悶,又透露了惜花將謝的情懷,筆意深遠(yuǎn)。
“守著窗兒”句,寫(xiě)?yīng)氉鵁o(wú)聊,內(nèi)心苦悶之狀,比“尋尋覓覓”三句又過(guò)之而無(wú)不及。這一句從反面說(shuō),好象天有意不肯黑下來(lái)而使人尤為難過(guò)?!拔嗤眱删浼嬗脺赝ン蕖陡┳印废缕拔嗤?shù),三更雨,不道離情正苦;一葉葉,一聲聲,空階滴到明”詞意,把兩種內(nèi)容融而為一,筆直情切。最后以“怎一個(gè)愁字了得”句作收,是獨(dú)辟蹊徑。自庚信以來(lái),詩(shī)人寫(xiě)愁,多半極言其多。這里卻化多為少,只說(shuō)自己思緒紛茫復(fù)雜,僅用一個(gè)“愁”字如何包括得盡。妙在又不說(shuō)明于一個(gè)“愁”字之外更有什么心情,即戛然而止。表面上有“欲說(shuō)還休”之勢(shì),實(shí)際上已傾瀉無(wú)遺。
這首詞始終緊扣悲秋之意,盡得六朝抒情小賦之神髓;又以接近口語(yǔ)的樸素清新的語(yǔ)言譜入新聲,寫(xiě)盡了作者晚年的凄苦悲愁,是一首個(gè)性獨(dú)具的抒情名作。
shēng shēng màn ·xún xún mì mì
[sòng ] lǐ qīng zhào
xún xún mì mì ,lěng lěng qīng qīng ,qī qī cǎn cǎn qī qī 。
zhà nuǎn hái hán shí hòu ,zuì nán jiāng xī 。
sān bēi liǎng zhǎn dàn jiǔ ,zěn dí tā 、wǎn lái fēng jí ?
yàn guò yě ,zhèng shāng xīn ,què shì jiù shí xiàng shí 。
mǎn dì huáng huā duī jī 。qiáo cuì sǔn ,rú jīn yǒu shuí kān zhāi ?
shǒu zhe chuāng ér ,dú zì zěn shēng dé hēi ?
wú tóng gèng jiān xì yǔ ,dào huáng hūn 、diǎn diǎn dī dī 。
zhè cì dì ,zěn yī gè chóu zì le dé !
zhè shì lǐ qīng zhào nán dù yǐ hòu de yī shǒu zhèn dòng cí tán de míng zuò 。tōng guò qiū jǐng qiū qíng de miáo huì ,shū fā guó pò jiā wáng 、
tiān yá lún luò de bēi kǔ ,jù yǒu shí dài sè cǎi 。zài jié gòu shàng dǎ pò le shàng xià piàn de jú xiàn ,quán cí yī qì guàn zhù ,zhe yì
xuàn rǎn chóu qíng ,rú qì rú sù ,gǎn rén zhì shēn 。shǒu jù lián xià shí sì gè dié zì ,xíng xiàng dì shū xiě le zuò zhě de xīn qíng 。xià
wén “diǎn diǎn dī dī ”yòu qián hòu zhào yīng ,biǎo xiàn le zuò zhě gū dú jì mò de yōu yù qíng xù hé dòng dàng bú ān de xīn jìng 。quán cí
yī zì yī lèi ,chán mián āi yuàn ,jí fù yì shù gǎn rǎn lì 。
【jí píng 】
luó dà jīng 《hè lín yù lù 》:qǐ tóu lián dié qī zì ,yǐ fù rén nǎi néng chuàng yì chū qí rú cǐ 。
yáng shèn 《cí pǐn 》:sòng rén zhōng tián cí ,yì ān yì chēng guàn jué ,shǐ zài yī guàn ,dāng yǔ qín qī 、huáng jiǔ zhēng ,bú dú
zhēng xióng yú guī gé yě 。qí cí míng 《shù yù jí 》,xún zhī wèi dé ,《shēng shēng màn 》yī cí ,zuì wéi wǎn miào 。
zhāng duān yì 《guì ěr jí 》:cǐ nǎi gōng sūn dà niáng wǔ jiàn shǒu ,běn cháo fēi wú néng cí zhī shì ,wèi céng yǒu yī xià shí sì dié
zì zhě ,yòng 《wén xuǎn 》zhū fù gé 。hòu dié yòu yún “wú tóng gèng jiān xì yǔ ,dào huáng hūn diǎn diǎn dī dī ”,yòu shǐ dié zì ,
jù wú fǔ záo hén 。gèng yǒu yī qí zì yún :“shǒu zhe chuāng ér ,dú zì zěn shēng dé hēi ?”“hēi ”zì bú xǔ dì èr rén yā 。
fù rén yǒu cǐ wén bǐ ,dài jiān qì yě 。
xú qiú 《cí yuàn cóng tán 》:shǒu jù lián xià shí sì gè dié zì ,zhēn sì dà zhū xiǎo zhū luò yù pán yě 。
liú tǐ rén 《qī sòng táng suí bǐ 》:yì ān jū shì “zuì nán jiāng xī ”“zěn yī gè chóu zì le dé ”shēn miào wěn yǎ ,bú
luò suàn lào ,yì bú luò jué jù ,zhēn cǐ dào běn sè dāng háng dì yī rén yě 。
zhōu jì 《jiè cún zhāi cí xuǎn xù lùn 》:lǐ yì ān zhī “qī qī cǎn cǎn qī qī ”,sān dié yùn ,liù shuāng shēng ,shì duàn liàn
chū lái ,fēi ǒu rán niān dé yě 。
xǔ áng xiāo 《cí zōng ǒu píng 》:yì ān cǐ cí ,pō dài chen qì ,ér xī rén jí kǒu chēng zhī ,dài bú kě jiě 。
chén tíng chāo 《bái yǔ zhāi cí huà 》:hòu fú yī piàn shén háng ,yù chàng yù miào 。
lù yíng 《wèn huā lóu cí huà 》:《shēng shēng màn 》yī cí ,dùn cuò qī jué 。
wú hào 《lì cháo míng yuán shī cí 》:yì ān yǐ cí zhuān zhǎng ,huī sǎ jun4 yì ,yì néng zhuó liàn 。qí 《shēng shēng màn 》yī què ,
qí jiā chù zài hòu yòu xià “diǎn diǎn dī dī ”sì zì ,yǔ qián zhào yīng yǒu fǎ ,bú shì cǎo cǎo luò jù ,wán qí bǐ lì ,běn zì jiǎo
bá ,cí jiā shǎo yǒu ,shù jǐ sū 、xīn zhī yà 。
liáng shào rén 《liǎng bān qiū yǔ ān suí bǐ 》:lǐ yì ān cí :“xún xún mì mì ,lěng lěng qīng qīng ,qī qī cǎn cǎn qī qī ”,
lián shàng shí sì dié zì ,zé chū qí zhì shèng ,zhēn fěi yí suǒ sī yǐ 。
liáng qǐ chāo 《zhōng guó yùn wén lǐ tóu suǒ biǎo xiàn de qíng gǎn 》:nà zhǒng qióng dú qī huáng de jǐng kuàng ,fēi běn rén bú néng lǐng luè ;
suǒ yǐ yī zì yī lèi ,dōu shì yǎo zhe yá gēn yān xià 。
《shēng shēng màn 》yòu míng 《shèng shèng màn 》,qīng zhào zhè shǒu cí gǎi yā rù shēng yùn ,bìng lǚ yòng dié zì hé shuāng shēng zì ,zhè jiù biàn shū huǎn wéi jí cù ,biàn āi wǎn wéi qī lì 。cǐ cí yǐ háo fàng zòng zì zhī bǐ xiě jī dòng bēi chuàng zhī huái ,bú néng liè rù wǎn yuē tǐ 。zhè shǒu zuò fǎ dú tè de cí ,jiù qí nèi róng ér yán ,shì yī piān bēi qiū fù 。
kāi duān sān jù yòng yī lián chuàn dié zì xiě zhǔ rén gōng yī zhěng tiān de chóu kǔ xīn qíng ,cóng “xún xún mì mì ”kāi shǐ ,kě jiàn tā cóng yī qǐ chuáng biàn bǎi wú liáo lài ,rú yǒu suǒ shī ,yú shì dōng zhāng xī wàng ,fǎng fó piāo liú zài hǎi yáng zhōng de rén yào zhuā dào diǎn shí me cái néng dé jiù sì de ,xī wàng zhǎo dào diǎn shí me lái jì tuō zì jǐ de kōng xū jì mò 。xià wén “l(fā)ěng lěng qīng qīng ”,shì “xún xún mì mì ”de jié guǒ ,bú dàn wú suǒ huò ,fǎn bèi yī zhǒng gū jì qīng lěng de qì fēn xí lái ,shǐ zì jǐ gǎn dào qī cǎn yōu qī 。yú shì jǐn jiē zhe zài xiě le yī jù “qī qī cǎn cǎn qī qī ”。jǐn cǐ sān jù ,dìng xià yī zhǒng chóu cǎn ér qī lì de jī diào 。
“zhà nuǎn hái hán shí hòu ”shì cǐ cí de nán diǎn zhī yī 。cǐ cí zuò yú qiū tiān ,dàn qiū tiān de qì hòu yīng gāi shuō “zhà hán hái nuǎn ”,zhī yǒu zǎo chūn tiān qì cái néng yòng dé shàng “zhà nuǎn hái hán ”。suǒ yǐ ,zhè shǒu cí shì xiě yī rì zhī chén ,qiū rì qīng chén ,cháo yáng chū chū ,gù yán “zhà nuǎn ”;dàn xiǎo hán yóu zhòng ,qiū fēng biān gǔ ,gù yán “hái hán ”。zhì yú “shí hòu ”èr zì zài sòng shí yǐ yǔ xiàn dài hàn yǔ wú shū le 。“zuì nán jiāng xī ”jù zé yǔ shàng wén “xún xún mì mì ”jù xiàng hū yīng ,shuō míng cóng yī qīng zǎo zì jǐ jiù bú zhī rú hé shì hǎo 。
“sān bēi liǎng zhǎn dàn jiǔ ,zěn dí tā xiǎo lái fēng jí ”,“xiǎo ”,tōng háng běn zuò “wǎn ”。cóng quán cí yì jìng lái kàn ,yīng gāi shì “xiǎo ”zì 。
shuō “xiǎo lái fēng jí ”,zhèng yǔ shàng wén “zhà nuǎn hái hán ”xiàng hé 。gǔ rén chén qǐ yú mǎo shí yǐn jiǔ ,yòu chēng “fú tóu mǎo jiǔ ”。zhè jù shì shuō jiè jiǔ wú fǎ xiāo chóu “yàn guò yě ”de “yàn ”,shì nán lái qiū yàn ,zhèng shì wǎng xī zài běi fāng jiàn dào de ,suǒ yǐ shuō “zhèng shāng xīn ,què shì jiù shí xiàng shí ”le 。zhè yī jù shì xū xiě ,yǐ jì yù zuò zhě de huái xiāng zhī qíng 。
xià piàn yóu qiū rì gāo kōng zhuǎn rù zì jiā tíng yuàn 。yuán zhōng kāi mǎn le jú huā ,qiū yì zhèng nóng 。zhè lǐ “mǎn dì huáng huā duī jī ”shì zhǐ jú huā shèng kāi ,ér fēi cán yīng mǎn dì 。“qiáo cuì sǔn ”shì zhǐ zì jǐ yīn yōu shāng ér qiáo cuì shòu sǔn ,yě bú shì zhǐ jú huā kū wěi diāo xiè 。zhèng yóu yú zì jǐ wú xīn kàn huā ,suī zhí jú duī mǎn dì ,què bú xiǎng qù zhāi tā shǎng tā ,rán ér rén bú zhāi huā ,huā dāng zì wěi ;jí huā yǐ sǔn ,zé yù zhāi yǐ bú kān zhāi le 。zhè lǐ jì xiě chū le zì jǐ wú xīn zhāi huā de yù mèn ,yòu tòu lù le xī huā jiāng xiè de qíng huái ,bǐ yì shēn yuǎn 。
“shǒu zhe chuāng ér ”jù ,xiě dú zuò wú liáo ,nèi xīn kǔ mèn zhī zhuàng ,bǐ “xún xún mì mì ”sān jù yòu guò zhī ér wú bú jí 。zhè yī jù cóng fǎn miàn shuō ,hǎo xiàng tiān yǒu yì bú kěn hēi xià lái ér shǐ rén yóu wéi nán guò ?!皐ú tóng ”liǎng jù jiān yòng wēn tíng jun1 《gèng lòu zǐ 》xià piàn “wú tóng shù ,sān gèng yǔ ,bú dào lí qíng zhèng kǔ ;yī yè yè ,yī shēng shēng ,kōng jiē dī dào míng ”cí yì ,bǎ liǎng zhǒng nèi róng róng ér wéi yī ,bǐ zhí qíng qiē 。zuì hòu yǐ “zěn yī gè chóu zì le dé ”jù zuò shōu ,shì dú pì qī jìng 。zì gēng xìn yǐ lái ,shī rén xiě chóu ,duō bàn jí yán qí duō 。zhè lǐ què huà duō wéi shǎo ,zhī shuō zì jǐ sī xù fēn máng fù zá ,jǐn yòng yī gè “chóu ”zì rú hé bāo kuò dé jìn 。miào zài yòu bú shuō míng yú yī gè “chóu ”zì zhī wài gèng yǒu shí me xīn qíng ,jí jiá rán ér zhǐ 。biǎo miàn shàng yǒu “yù shuō hái xiū ”zhī shì ,shí jì shàng yǐ qīng xiè wú yí 。
zhè shǒu cí shǐ zhōng jǐn kòu bēi qiū zhī yì ,jìn dé liù cháo shū qíng xiǎo fù zhī shén suǐ ;yòu yǐ jiē jìn kǒu yǔ de pǔ sù qīng xīn de yǔ yán pǔ rù xīn shēng ,xiě jìn le zuò zhě wǎn nián de qī kǔ bēi chóu ,shì yī shǒu gè xìng dú jù de shū qíng míng zuò 。
※提示:拼音為程序生成,因此多音字的拼音可能不準(zhǔn)確。
相關(guān)翻譯
相關(guān)賞析
作者介紹
聲聲慢·尋尋覓覓原文,聲聲慢·尋尋覓覓翻譯,聲聲慢·尋尋覓覓賞析,聲聲慢·尋尋覓覓閱讀答案,出自李清照的作品
版權(quán)聲明:本文內(nèi)容由網(wǎng)友上傳(或整理自網(wǎng)絡(luò)),原作者已無(wú)法考證,版權(quán)歸原作者所有。免費(fèi)發(fā)布僅供學(xué)習(xí)參考,其觀點(diǎn)不代表本站立場(chǎng)。
轉(zhuǎn)載請(qǐng)注明:原文鏈接 | http://m.x4s22.cn/shi/62620.html