秋聲賦

　　歐陽子方夜讀書，聞有聲自西南來者，悚然而聽之，曰：“異哉！”初淅瀝以蕭颯，忽奔騰而砰湃，如波濤夜驚，風雨驟至。其觸于物也，鏦鏦錚錚，金鐵皆鳴；又如赴敵之兵，銜枚疾走，不聞號令，但聞人馬之行聲。予謂童子：“此何聲也？汝出視之?！蓖釉唬骸靶窃吗崳骱釉谔?，四無人聲，聲在樹間?！?

　　余曰：“噫嘻悲哉！此秋聲也，胡為而來哉？蓋夫秋之為狀也：其色慘淡，煙霏云斂；其容清明，天高日晶；其氣栗冽，砭人肌骨；其意蕭條，山川寂寥。故其為聲也，凄凄切切，呼號憤發(fā)。豐草綠縟而爭茂，佳木蔥蘢而可悅；草拂之而色變，木遭之而葉脫。其所以摧敗零落者，乃其一氣之余烈。夫秋，刑官也，于時為陰；又兵象也，于行用金，是謂天地之義氣，常以肅殺而為心。天之于物，春生秋實，故其在樂也，商聲主西方之音，夷則為七月之律。商，傷也，物既老而悲傷；夷，戮也，物過盛而當殺?！?(余曰 一作：予曰)

　　“嗟乎！草木無情，有時飄零。人為動物，惟物之靈；百憂感其心，萬事勞其形；有動于中，必搖其精。而況思其力之所不及，憂其智之所不能；宜其渥然丹者為槁木，黟然黑者為星星。奈何以非金石之質，欲與草木而爭榮？念誰為之戕賊，亦何恨乎秋聲！”

　　童子莫對，垂頭而睡。但聞四壁蟲聲唧唧，如助予之嘆息。

　　ōu yáng zǐ fāng yè dú shū ，wén yǒu shēng zì xī nán lái zhě ，sǒng rán ér tīng zhī ，yuē ：“yì zāi ！”chū xī lì yǐ xiāo sà ，hū bēn téng ér pēng pài ，rú bō tāo yè jīng ，fēng yǔ zhòu zhì 。qí chù yú wù yě ，cōng cōng zhēng zhēng ，jīn tiě jiē míng ；yòu rú fù dí zhī bīng ，xián méi jí zǒu ，bú wén hào lìng ，dàn wén rén mǎ zhī háng shēng 。yǔ wèi tóng zǐ ：“cǐ hé shēng yě ？rǔ chū shì zhī ?！眛óng zǐ yuē ：“xīng yuè jiǎo jié ，míng hé zài tiān ，sì wú rén shēng ，shēng zài shù jiān ?！?

　　yú yuē ：“yī xī bēi zāi ！cǐ qiū shēng yě ，hú wéi ér lái zāi ？gài fū qiū zhī wéi zhuàng yě ：qí sè cǎn dàn ，yān fēi yún liǎn ；qí róng qīng míng ，tiān gāo rì jīng ；qí qì lì liè ，biān rén jī gǔ ；qí yì xiāo tiáo ，shān chuān jì liáo 。gù qí wéi shēng yě ，qī qī qiē qiē ，hū hào fèn fā 。fēng cǎo lǜ rù ér zhēng mào ，jiā mù cōng lóng ér kě yuè ；cǎo fú zhī ér sè biàn ，mù zāo zhī ér yè tuō 。qí suǒ yǐ cuī bài líng luò zhě ，nǎi qí yī qì zhī yú liè 。fū qiū ，xíng guān yě ，yú shí wéi yīn ；yòu bīng xiàng yě ，yú háng yòng jīn ，shì wèi tiān dì zhī yì qì ，cháng yǐ sù shā ér wéi xīn 。tiān zhī yú wù ，chūn shēng qiū shí ，gù qí zài lè yě ，shāng shēng zhǔ xī fāng zhī yīn ，yí zé wéi qī yuè zhī lǜ 。shāng ，shāng yě ，wù jì lǎo ér bēi shāng ；yí ，lù yě ，wù guò shèng ér dāng shā ?！?(yú yuē yī zuò ：yǔ yuē )

　　“jiē hū ！cǎo mù wú qíng ，yǒu shí piāo líng 。rén wéi dòng wù ，wéi wù zhī líng ；bǎi yōu gǎn qí xīn ，wàn shì láo qí xíng ；yǒu dòng yú zhōng ，bì yáo qí jīng 。ér kuàng sī qí lì zhī suǒ bú jí ，yōu qí zhì zhī suǒ bú néng ；yí qí wò rán dān zhě wéi gǎo mù ，yī rán hēi zhě wéi xīng xīng 。nài hé yǐ fēi jīn shí zhī zhì ，yù yǔ cǎo mù ér zhēng róng ？niàn shuí wéi zhī qiāng zéi ，yì hé hèn hū qiū shēng ！”

　　tóng zǐ mò duì ，chuí tóu ér shuì 。dàn wén sì bì chóng shēng jī jī ，rú zhù yǔ zhī tàn xī 。