石鐘山記

　　《水經(jīng)》云：“彭蠡之口有石鐘山焉?！贬B元以為下臨深潭，微風(fēng)鼓浪，水石相搏，聲如洪鐘。是說也，人常疑之。今以鐘磬置水中，雖大風(fēng)浪不能鳴也，而況石乎！至唐李渤始訪其遺蹤，得雙石于潭上，扣而聆之，南聲函胡，北音清越，桴止響騰，余韻徐歇。自以為得之矣。然是說也，余尤疑之。石之鏗然有聲者，所在皆是也，而此獨(dú)以鐘名，何哉？

　　元豐七年六月丁丑，余自齊安舟行適臨汝，而長子邁將赴饒之德興尉，送之至湖口，因得觀所謂石鐘者。寺僧使小童持斧，于亂石間擇其一二扣之，硿硿焉。余固笑而不信也。至莫夜月明，獨(dú)與邁乘小舟，至絕壁下。大石側(cè)立千尺，如猛獸奇鬼，森然欲搏人；而山上棲鶻，聞人聲亦驚起，磔磔云霄間；又有若老人咳且笑于山谷中者，或曰此鸛鶴也。余方心動欲還，而大聲發(fā)于水上，噌吰如鐘鼓不絕。舟人大恐。徐而察之，則山下皆石穴罅，不知其淺深，微波入焉，涵淡澎湃而為此也。舟回至兩山間，將入港口，有大石當(dāng)中流，可坐百人，空中而多竅，與風(fēng)水相吞吐，有窾坎鏜鞳之聲，與向之噌吰者相應(yīng)，如樂作焉。因笑謂邁曰：“汝識之乎？噌吰者，周景王之無射也；窾坎鏜鞳者，魏莊子之歌鐘也。古之人不余欺也！”

　　事不目見耳聞，而臆斷其有無，可乎？酈元之所見聞，殆與余同，而言之不詳；士大夫終不肯以小舟夜泊絕壁之下，故莫能知；而漁工水師雖知而不能言。此世所以不傳也。而陋者乃以斧斤考擊而求之，自以為得其實(shí)。余是以記之，蓋嘆酈元之簡，而笑李渤之陋也。

　　《shuǐ jīng 》yún ：“péng lí zhī kǒu yǒu shí zhōng shān yān 。”lì yuán yǐ wéi xià lín shēn tán ，wēi fēng gǔ làng ，shuǐ shí xiàng bó ，shēng rú hóng zhōng 。shì shuō yě ，rén cháng yí zhī 。jīn yǐ zhōng qìng zhì shuǐ zhōng ，suī dà fēng làng bú néng míng yě ，ér kuàng shí hū ！zhì táng lǐ bó shǐ fǎng qí yí zōng ，dé shuāng shí yú tán shàng ，kòu ér líng zhī ，nán shēng hán hú ，běi yīn qīng yuè ，fú zhǐ xiǎng téng ，yú yùn xú xiē 。zì yǐ wéi dé zhī yǐ 。rán shì shuō yě ，yú yóu yí zhī 。shí zhī kēng rán yǒu shēng zhě ，suǒ zài jiē shì yě ，ér cǐ dú yǐ zhōng míng ，hé zāi ？

　　yuán fēng qī nián liù yuè dīng chǒu ，yú zì qí ān zhōu háng shì lín rǔ ，ér zhǎng zǐ mài jiāng fù ráo zhī dé xìng wèi ，sòng zhī zhì hú kǒu ，yīn dé guān suǒ wèi shí zhōng zhě 。sì sēng shǐ xiǎo tóng chí fǔ ，yú luàn shí jiān zé qí yī èr kòu zhī ，kōng kōng yān 。yú gù xiào ér bú xìn yě 。zhì mò yè yuè míng ，dú yǔ mài chéng xiǎo zhōu ，zhì jué bì xià 。dà shí cè lì qiān chǐ ，rú měng shòu qí guǐ ，sēn rán yù bó rén ；ér shān shàng qī gǔ ，wén rén shēng yì jīng qǐ ，zhé zhé yún xiāo jiān ；yòu yǒu ruò lǎo rén ké qiě xiào yú shān gǔ zhōng zhě ，huò yuē cǐ guàn hè yě 。yú fāng xīn dòng yù hái ，ér dà shēng fā yú shuǐ shàng ，cēng hóng rú zhōng gǔ bú jué 。zhōu rén dà kǒng 。xú ér chá zhī ，zé shān xià jiē shí xué xià ，bú zhī qí qiǎn shēn ，wēi bō rù yān ，hán dàn péng pài ér wéi cǐ yě 。zhōu huí zhì liǎng shān jiān ，jiāng rù gǎng kǒu ，yǒu dà shí dāng zhōng liú ，kě zuò bǎi rén ，kōng zhōng ér duō qiào ，yǔ fēng shuǐ xiàng tūn tǔ ，yǒu kuǎn kǎn táng tà zhī shēng ，yǔ xiàng zhī cēng hóng zhě xiàng yīng ，rú lè zuò yān 。yīn xiào wèi mài yuē ：“rǔ shí zhī hū ？cēng hóng zhě ，zhōu jǐng wáng zhī wú shè yě ；kuǎn kǎn táng tà zhě ，wèi zhuāng zǐ zhī gē zhōng yě 。gǔ zhī rén bú yú qī yě ！”

　　shì bú mù jiàn ěr wén ，ér yì duàn qí yǒu wú ，kě hū ？lì yuán zhī suǒ jiàn wén ，dài yǔ yú tóng ，ér yán zhī bú xiáng ；shì dà fū zhōng bú kěn yǐ xiǎo zhōu yè bó jué bì zhī xià ，gù mò néng zhī ；ér yú gōng shuǐ shī suī zhī ér bú néng yán 。cǐ shì suǒ yǐ bú chuán yě 。ér lòu zhě nǎi yǐ fǔ jīn kǎo jī ér qiú zhī ，zì yǐ wéi dé qí shí 。yú shì yǐ jì zhī ，gài tàn lì yuán zhī jiǎn ，ér xiào lǐ bó zhī lòu yě 。