霍光傳(節(jié)選)

　　霍光，字子孟，票騎將軍去病弟也。父中孺，河?xùn)|平陽人也，以縣吏給事平陽侯家，與侍者衛(wèi)少兒私通而生去病。中孺吏畢歸家，娶婦生光，因絕不相聞。久之，少兒女弟子夫得幸于武帝，立為皇后，去病以皇后姊子貴幸。既壯大，乃自知父為霍中孺，未及求問，會為票騎將軍擊匈奴，道出河?xùn)|，河?xùn)|太守郊迎，負弩矢先驅(qū)至平陽傳舍，遣吏迎霍中孺。中孺趨入拜謁，將軍迎拜，因跪曰：“去病不早自知為大人遺體也?！敝腥娣龇殿^，曰：“老臣得托命將軍，此天力也?！比ゲ〈鬄橹腥尜I田宅奴婢而去。還，復(fù)過焉，乃將光西至長安，時年十余歲，任光為郎，稍遷諸曹侍中。去病死后，光為奉車都尉光祿大夫，出則奉車，入侍左右，出入禁闥二十余年，小心謹慎，未嘗有過，甚見親信。 征和二年，衛(wèi)太子為江充所敗，而燕王旦、廣陵王胥皆多過失。是時上年老，寵姬鉤弋趙倢伃有男，上心欲以為嗣，命大臣輔之。察群臣唯光任大重，可屬社稷。上乃使黃門畫者畫周公負成王朝諸侯以賜光。后元二年春，上游五柞宮，病篤，光涕泣問曰：“如有不諱，誰當嗣者？”上曰：“君未諭前畫意邪？立少子，君行周公之事。”上以光為大司馬大將軍，日磾為車騎將軍，及太仆上官桀為左將軍，搜粟都尉桑弘羊為御史大，皆拜臥內(nèi)床下，受遺詔輔少主。明日，武帝崩，太子梟尊號，是為孝昭皇帝。帝年八歲，政事一決于光。遺詔封光為博陸侯。

　　光為人沉靜詳審，長才七尺三寸，白皙，疏眉目，美須髯。每出入下殿門，止進有常處，郎仆射竊識視之，不失尺寸，其資性端正如此。初輔幼主，政自己出，天下想聞其風(fēng)采。殿中嘗有怪，一夜群臣相驚，光召尚符璽郎郎不肯授光。光欲奪之，郎按劍曰：“臣頭可得，璽不可得也！”光甚誼之。明日，詔增此郎秩二等。眾庶莫不多光。

　　光與左將軍桀結(jié)婚相親，光長女為桀子安妻，有女年與帝相配，桀因帝姊鄂邑蓋主內(nèi)安女后宮為倢伃，數(shù)月立為皇后。父安為票騎將軍，封桑樂侯。光時休沐出，桀輒入代光決事。桀父子既尊盛，而德長公主。公主內(nèi)行不修，近幸河間丁外人。桀、安欲為外人求封，幸依國家故事以列侯尚公主者，光不許。又為外人求光祿大夫，欲令得召見，又不許。長主大以是怨光。而桀、安數(shù)為外人求官爵弗能得，亦慚。自先帝時，桀已為九卿，位在光右。及父子并為將軍，有椒房中宮之重，皇后親安女，光乃其外祖，而顧專制朝事，由是與光爭權(quán)。

　　燕王旦自以昭帝兄，常懷怨望。及御史大夫桑弘羊建造酒榷鹽鐵，為國興利，伐其功，欲為子弟得官，亦怨恨光。于是蓋主、上官桀、安及弘羊皆與燕王旦通謀，詐令人為燕王上書，言光出都肄羽林，道上稱蹕，太官先置；又引蘇武前使匈奴，拘留二十年不降，還乃為典屬國，而大將軍長史敞亡功為搜粟都尉；又擅調(diào)益莫府校尉；光專權(quán)自恣，疑有非常，臣旦愿歸符璽，入宿衛(wèi)，察奸臣變。候司光出沐日奏之。桀欲從中下其事，桑弘羊當與諸大臣共執(zhí)退光。書奏，帝不肯下。

　　明旦，光聞之，止畫室中不入。上問：“大將軍安在？”左將軍桀對曰：“以燕王告其罪，故不敢入?！庇性t召大將軍。光入，免冠軍頓首謝，上曰：“將軍冠。朕知是書詐也，將軍亡罪。”光曰：“陛下何以知之？”上曰：“將軍之廣明，都郎屬耳。調(diào)校尉以來未能十日，燕王何以得知之？且將軍為非，不須校尉?！笔菚r帝年十四，尚書左右皆驚，而上書者果亡，捕之甚急。桀等懼，白上：“小事不足遂?！鄙喜宦?。

　　后桀黨與有譖光者，上輒怒曰：“大將軍忠臣，先帝所屬以輔朕身，敢有毀者坐之。”自是桀等不敢復(fù)言，乃謀令長公主置酒請光，伏兵格殺之，因廢帝，迎立燕王為天子。事發(fā)覺，光盡誅桀、安、弘羊、外人宗族。燕王、蓋主皆自殺。光威震海內(nèi)。昭帝既冠，遂委任光，迄十三年，百姓充實，四夷賓服。

　　元平元年，昭帝崩，亡嗣。武帝六男獨有廣陵王胥在，群臣議所立，咸持廣陵王。王本以行失道，先帝所不用。光內(nèi)不自安。郎有上書言：“周太王廢太伯立王季，文王舍伯邑考立武王，唯在所宜，雖廢長立少可也。廣陵王不可以承宗廟?！毖院瞎庖?。光以其書視丞相敞等，擢郎為九江太守，即日承皇太后詔，遣行大鴻臚事少府樂成、宗正德、光祿大夫吉、中郎將利漢迎昌邑王賀。

　　賀者，武帝孫，昌邑哀王子也。既至，即位，行淫亂。光憂懣，獨以問所親故吏大司農(nóng)田延年。延年曰：“將軍為國柱石，審此人不可，何不建白太后，更選賢而立之？”光曰：“今欲如是，于古嘗有此否？”延年曰：“伊尹相殷，廢太甲以安宗廟，后世稱其忠。將軍若能行此，亦漢之伊尹也?！惫饽艘幽杲o事中，陰與車騎將軍張安世圖計，遂召丞相、御史、將軍、列侯、中二千石、大夫、博士會議未央宮。光曰：“昌邑王行昏亂，恐危社稷，如何？”群臣皆驚鄂失色，莫敢發(fā)言，但唯唯而已。田延年前，離席按劍，曰：“先帝屬將軍以幼孤，寄將軍以天下，以將軍忠賢能安劉氏也。今群下鼎沸，社稷將傾，且漢之傳謚常為孝者，以長有天下，令宗廟血食也。如令漢家絕祀，將軍雖死，何面目見先帝于地下乎？今日之議，不得旋踵。群臣后應(yīng)者，臣請劍斬之?！惫庵x曰：“九卿責光是也。天下匈匈不安，光當受難。”于是議者皆叩頭，曰：“萬姓之命在于將軍，唯大將軍令?！?/p>

　　光即與群臣俱見白太后，具陳昌邑王不可以承宗廟狀?；侍竽塑囻{幸未央承明殿，詔諸禁門毋內(nèi)昌邑群臣。王入朝太后還，乘輦欲歸溫室，中黃門宦者各持門扇，王入，門閉，昌邑群臣不得入。王曰：“何為？”大將軍跪曰：“有皇太后詔，毋內(nèi)昌邑群臣?！蓖踉唬骸靶熘?，何乃驚人如是！”光使盡驅(qū)出昌邑群臣，置金馬門外。車騎將軍安世將羽林騎收縛二百余人，皆送廷尉詔獄。令故昭帝侍中中臣侍守王。光敕左右：“謹宿衛(wèi)，卒有物故自裁，令我負天下，有殺主名?！蓖跎形醋灾攺U，謂左右：“我故群臣從官安得罪，而大將軍盡系之乎？”頃之，有太后詔召王。王聞?wù)?，意恐，乃曰：“我安得罪而召我哉！”太后被珠襦，盛服坐武帳中，侍御?shù)百人皆持兵，期門武士陛戟，陳列殿下。群臣以次上殿，召昌邑王伏前聽詔。光與群臣連名奏王，……荒淫迷惑，失帝王禮誼，亂漢制度，……當廢?！侍笤t曰：“可。”光令王起拜受詔，王曰：“聞天子有爭臣七人，雖無道不失天下?！惫庠唬骸盎侍笤t廢，安得天子！”乃即持其手，解脫其璽組，奉上太后，扶王下殿，出金馬門，群臣隨送。王西面拜，曰：“愚戇不任漢事?！逼鹁统溯浉避嚒４髮④姽馑椭敛刿?，光謝曰：“王行自絕于天，臣等駑怯，不能殺身報德。臣寧負王，不敢負社稷。愿王自愛，臣長不復(fù)見左右?！惫馓槠?。群臣奏言：“古者廢放之人屏于遠方，不及以政，請徙王賀漢中房陵縣?！碧笤t歸賀昌邑，賜湯沐邑二千戶。昌邑群臣坐亡輔導(dǎo)之誼，陷王于惡，光悉誅殺二百余人。出死，號呼市中曰：“當斷不斷，反受其亂?！?/p>

　　光坐庭中，會丞相以下議定所立。廣陵王已前不用，及燕刺王反誅，其子不在議中。近親唯有衛(wèi)太子孫號皇曾孫在民間，咸稱述焉。光遂與丞相敞等上奏曰：“《禮》曰：‘人道親親故尊祖，尊祖故敬宗?！笞谕鏊?，擇支子孫賢者為嗣。孝武皇帝曾孫病已，武帝時有詔掖庭養(yǎng)視，至今年十八，師受《詩》、《論語》、《孝經(jīng)》，躬行節(jié)儉，慈仁愛人，可以嗣孝昭皇帝后，奉承祖宗廟，子萬姓。臣昧死以聞?！被侍笤t曰：“可?！惫馇沧谡齽⒌轮猎鴮O家尚冠里，洗沐賜御衣，太仆以軨車迎曾孫就齋宗正府，入未央宮見皇太后，封為陽武侯。而光奉上皇帝璽綬，謁于高廟，是為孝宣皇帝。

　　明年，下詔曰：“夫褒有德，賞元功，古今通誼也。大司馬大將軍光宿衛(wèi)忠正，宣德明恩，守節(jié)秉誼，以安宗廟。其以河北、東武陽益封光萬七千戶。”與故所食凡二萬戶。賞賜前后黃金七千斤，錢六千萬，雜繒三萬匹，奴婢百七十人，馬二千匹，甲第一區(qū)。

　　自昭帝時，光子禹及兄孫云皆中郎將，云弟山奉車都尉侍中，領(lǐng)胡越兵。光兩女婿為東西宮衛(wèi)尉，昆弟、諸婿、外孫皆奉朝請，為諸曹大夫，騎都尉、給事中。黨親連體，根據(jù)于朝廷。光自后元秉持萬機，及上即位，乃歸政。上謙讓不受，諸事皆先關(guān)白光，然后奏御天子。光每朝見，上虛己斂容，禮下之已甚。

　　光秉政前后二十年。地節(jié)二年春病篤，車駕自臨問光病，上為之涕泣。光上書謝恩曰：“愿分國邑三千戶，以封兄孫奉車都尉山為列侯，奉兄驃騎將軍去病祀?！笔孪仑┫嘤罚慈瞻莨庾佑頌橛覍④?。

　　光薨，上及皇太后親臨光喪。太中大夫任宣與侍御史五人持節(jié)護喪事。中二千石治莫府冢上。賜金錢、繒絮、繡被百領(lǐng)，衣五十篋，璧珠璣玉衣，梓宮、便房、黃腸題湊各一具，樅木外臧槨十五具。東園溫明，皆如乘輿制度。載光尸柩以辒辌車，黃屋在纛，發(fā)材官輕車北軍五校士軍陳至茂陵，以送其葬。謚曰宣成侯。發(fā)三河卒穿復(fù)士，起冢祠堂。置園邑三百家，長丞奉守如舊法。

　　初，霍氏指西漢權(quán)臣霍光子孫奢侈，茂陵徐生曰：“霍氏必亡。夫奢則不遜，不遜必侮上；侮上者，逆道也。在人之右，眾必害之?；羰媳鼨?quán)日久，害之者多矣。天下害之，而又行以逆道，不亡何待！”乃上疏，言：“霍氏泰盛；陛下即愛厚之，宜以時抑制，無使至亡?！睍?，輒報聞。

　　其后，霍氏誅滅，而告霍氏者皆封。人為徐生上書曰：“臣聞客有過主人者，見其灶直突注：突，煙囪，傍有積薪?？椭^主人：‘更為曲突，遠徙其薪；不者，且有火患?！魅撕偃徊粦?yīng)。俄而家果失火，鄰里共救之，幸而得息。于是殺牛置酒，謝其鄰人。灼爛者在于上行，余各以功次座，而不錄言曲突者。人謂主人曰：‘鄉(xiāng)使聽客之言，不費牛酒，終亡火患。今論功而請賓，曲突徙薪無恩澤，焦頭爛額為上客耶?’主人乃寤而請之。今茂陵徐福數(shù)上書言霍氏且有變，宜防絕之。鄉(xiāng)使福說得行，則國亡裂土出爵之費，臣亡逆亂誅滅之敗。往事既已，而福獨不蒙其功。唯陛下察之——貴徙薪曲突之策，使居焦發(fā)灼爛之右?！鄙夏速n福帛十匹，后以為郎。

　　宣帝始立，謁見高廟，大將軍霍光從驂乘，上內(nèi)嚴憚之，若有芒刺在背。后車騎將軍張安世代光驂乘，天子從容肆體，甚安近焉。及光身死。而宗族竟誅。故俗傳之曰：“威震主者不畜?；羰现?，萌于驂乘?！?/p>

　　贊曰：霍光以結(jié)發(fā)內(nèi)侍，起于階闥之間，確然秉志，誼形于主。受襁褓之托，任漢室之寄，當廟堂，擁幼君，摧燕王，仆上官，因權(quán)制敵，以成其忠。處廢置之際，臨大節(jié)而不可奪，遂匡國家，安社稷。擁昭立宣，光為師保，雖周公、阿衡，何以加此！然光不學(xué)亡術(shù)，暗于大理，陰妻邪謀，立女為后，湛溺盈溢之欲，以增顛覆之禍，死財三年，宗族誅夷，哀哉！昔霍叔封于晉，晉即河?xùn)|，光豈其苗裔乎？金日磾夷狄亡國，羈虜漢庭，而以篤敬寤主，忠信自著，勒功上將，傳國后嗣，世名忠孝，七世內(nèi)侍，何其盛也！本以休屠作金人為祭天主，故因賜姓金氏云。

　　huò guāng ，zì zǐ mèng ，piào qí jiāng jun1 qù bìng dì yě 。fù zhōng rú ，hé dōng píng yáng rén yě ，yǐ xiàn lì gěi shì píng yáng hóu jiā ，yǔ shì zhě wèi shǎo ér sī tōng ér shēng qù bìng 。zhōng rú lì bì guī jiā ，qǔ fù shēng guāng ，yīn jué bú xiàng wén 。jiǔ zhī ，shǎo ér nǚ dì zǐ fū dé xìng yú wǔ dì ，lì wéi huáng hòu ，qù bìng yǐ huáng hòu zǐ zǐ guì xìng 。jì zhuàng dà ，nǎi zì zhī fù wéi huò zhōng rú ，wèi jí qiú wèn ，huì wéi piào qí jiāng jun1 jī xiōng nú ，dào chū hé dōng ，hé dōng tài shǒu jiāo yíng ，fù nǔ shǐ xiān qū zhì píng yáng chuán shě ，qiǎn lì yíng huò zhōng rú 。zhōng rú qū rù bài yè ，jiāng jun1 yíng bài ，yīn guì yuē ：“qù bìng bú zǎo zì zhī wéi dà rén yí tǐ yě ?！眤hōng rú fú fú kòu tóu ，yuē ：“l(fā)ǎo chén dé tuō mìng jiāng jun1 ，cǐ tiān lì yě ?！眖ù bìng dà wéi zhōng rú mǎi tián zhái nú bì ér qù 。hái ，fù guò yān ，nǎi jiāng guāng xī zhì zhǎng ān ，shí nián shí yú suì ，rèn guāng wéi láng ，shāo qiān zhū cáo shì zhōng 。qù bìng sǐ hòu ，guāng wéi fèng chē dōu wèi guāng lù dà fū ，chū zé fèng chē ，rù shì zuǒ yòu ，chū rù jìn tà èr shí yú nián ，xiǎo xīn jǐn shèn ，wèi cháng yǒu guò ，shèn jiàn qīn xìn 。 zhēng hé èr nián ，wèi tài zǐ wéi jiāng chōng suǒ bài ，ér yàn wáng dàn 、guǎng líng wáng xū jiē duō guò shī 。shì shí shàng nián lǎo ，chǒng jī gōu yì zhào jié yú yǒu nán ，shàng xīn yù yǐ wéi sì ，mìng dà chén fǔ zhī 。chá qún chén wéi guāng rèn dà zhòng ，kě shǔ shè jì 。shàng nǎi shǐ huáng mén huà zhě huà zhōu gōng fù chéng wáng cháo zhū hóu yǐ cì guāng 。hòu yuán èr nián chūn ，shàng yóu wǔ zhà gōng ，bìng dǔ ，guāng tì qì wèn yuē ：“rú yǒu bú huì ，shuí dāng sì zhě ？”shàng yuē ：“jun1 wèi yù qián huà yì xié ？lì shǎo zǐ ，jun1 háng zhōu gōng zhī shì ?！眘hàng yǐ guāng wéi dà sī mǎ dà jiāng jun1 ，rì dī wéi chē qí jiāng jun1 ，jí tài pú shàng guān jié wéi zuǒ jiāng jun1 ，sōu sù dōu wèi sāng hóng yáng wéi yù shǐ dà ，jiē bài wò nèi chuáng xià ，shòu yí zhào fǔ shǎo zhǔ 。míng rì ，wǔ dì bēng ，tài zǐ xiāo zūn hào ，shì wéi xiào zhāo huáng dì 。dì nián bā suì ，zhèng shì yī jué yú guāng 。yí zhào fēng guāng wéi bó lù hóu 。

　　guāng wéi rén chén jìng xiáng shěn ，zhǎng cái qī chǐ sān cùn ，bái xī ，shū méi mù ，měi xū rán 。měi chū rù xià diàn mén ，zhǐ jìn yǒu cháng chù ，láng pú shè qiè shí shì zhī ，bú shī chǐ cùn ，qí zī xìng duān zhèng rú cǐ 。chū fǔ yòu zhǔ ，zhèng zì jǐ chū ，tiān xià xiǎng wén qí fēng cǎi 。diàn zhōng cháng yǒu guài ，yī yè qún chén xiàng jīng ，guāng zhào shàng fú xǐ láng láng bú kěn shòu guāng 。guāng yù duó zhī ，láng àn jiàn yuē ：“chén tóu kě dé ，xǐ bú kě dé yě ！”guāng shèn yì zhī 。míng rì ，zhào zēng cǐ láng zhì èr děng 。zhòng shù mò bú duō guāng 。

　　guāng yǔ zuǒ jiāng jun1 jié jié hūn xiàng qīn ，guāng zhǎng nǚ wéi jié zǐ ān qī ，yǒu nǚ nián yǔ dì xiàng pèi ，jié yīn dì zǐ è yì gài zhǔ nèi ān nǚ hòu gōng wéi jié yú ，shù yuè lì wéi huáng hòu 。fù ān wéi piào qí jiāng jun1 ，fēng sāng lè hóu 。guāng shí xiū mù chū ，jié zhé rù dài guāng jué shì 。jié fù zǐ jì zūn shèng ，ér dé zhǎng gōng zhǔ 。gōng zhǔ nèi háng bú xiū ，jìn xìng hé jiān dīng wài rén 。jié 、ān yù wéi wài rén qiú fēng ，xìng yī guó jiā gù shì yǐ liè hóu shàng gōng zhǔ zhě ，guāng bú xǔ 。yòu wéi wài rén qiú guāng lù dà fū ，yù lìng dé zhào jiàn ，yòu bú xǔ 。zhǎng zhǔ dà yǐ shì yuàn guāng 。ér jié 、ān shù wéi wài rén qiú guān jué fú néng dé ，yì cán 。zì xiān dì shí ，jié yǐ wéi jiǔ qīng ，wèi zài guāng yòu 。jí fù zǐ bìng wéi jiāng jun1 ，yǒu jiāo fáng zhōng gōng zhī zhòng ，huáng hòu qīn ān nǚ ，guāng nǎi qí wài zǔ ，ér gù zhuān zhì cháo shì ，yóu shì yǔ guāng zhēng quán 。

　　yàn wáng dàn zì yǐ zhāo dì xiōng ，cháng huái yuàn wàng 。jí yù shǐ dà fū sāng hóng yáng jiàn zào jiǔ què yán tiě ，wéi guó xìng lì ，fá qí gōng ，yù wéi zǐ dì dé guān ，yì yuàn hèn guāng 。yú shì gài zhǔ 、shàng guān jié 、ān jí hóng yáng jiē yǔ yàn wáng dàn tōng móu ，zhà lìng rén wéi yàn wáng shàng shū ，yán guāng chū dōu yì yǔ lín ，dào shàng chēng bì ，tài guān xiān zhì ；yòu yǐn sū wǔ qián shǐ xiōng nú ，jū liú èr shí nián bú jiàng ，hái nǎi wéi diǎn shǔ guó ，ér dà jiāng jun1 zhǎng shǐ chǎng wáng gōng wéi sōu sù dōu wèi ；yòu shàn diào yì mò fǔ xiào wèi ；guāng zhuān quán zì zì ，yí yǒu fēi cháng ，chén dàn yuàn guī fú xǐ ，rù xiǔ wèi ，chá jiān chén biàn 。hòu sī guāng chū mù rì zòu zhī 。jié yù cóng zhōng xià qí shì ，sāng hóng yáng dāng yǔ zhū dà chén gòng zhí tuì guāng 。shū zòu ，dì bú kěn xià 。

　　míng dàn ，guāng wén zhī ，zhǐ huà shì zhōng bú rù 。shàng wèn ：“dà jiāng jun1 ān zài ？”zuǒ jiāng jun1 jié duì yuē ：“yǐ yàn wáng gào qí zuì ，gù bú gǎn rù ?！眣ǒu zhào zhào dà jiāng jun1 。guāng rù ，miǎn guàn jun1 dùn shǒu xiè ，shàng yuē ：“jiāng jun1 guàn 。zhèn zhī shì shū zhà yě ，jiāng jun1 wáng zuì 。”guāng yuē ：“bì xià hé yǐ zhī zhī ？”shàng yuē ：“jiāng jun1 zhī guǎng míng ，dōu láng shǔ ěr 。diào xiào wèi yǐ lái wèi néng shí rì ，yàn wáng hé yǐ dé zhī zhī ？qiě jiāng jun1 wéi fēi ，bú xū xiào wèi ?！眘hì shí dì nián shí sì ，shàng shū zuǒ yòu jiē jīng ，ér shàng shū zhě guǒ wáng ，bǔ zhī shèn jí 。jié děng jù ，bái shàng ：“xiǎo shì bú zú suí 。”shàng bú tīng 。

　　hòu jié dǎng yǔ yǒu zèn guāng zhě ，shàng zhé nù yuē ：“dà jiāng jun1 zhōng chén ，xiān dì suǒ shǔ yǐ fǔ zhèn shēn ，gǎn yǒu huǐ zhě zuò zhī ?！眤ì shì jié děng bú gǎn fù yán ，nǎi móu lìng zhǎng gōng zhǔ zhì jiǔ qǐng guāng ，fú bīng gé shā zhī ，yīn fèi dì ，yíng lì yàn wáng wéi tiān zǐ 。shì fā jiào ，guāng jìn zhū jié 、ān 、hóng yáng 、wài rén zōng zú 。yàn wáng 、gài zhǔ jiē zì shā 。guāng wēi zhèn hǎi nèi 。zhāo dì jì guàn ，suí wěi rèn guāng ，qì shí sān nián ，bǎi xìng chōng shí ，sì yí bīn fú 。

　　yuán píng yuán nián ，zhāo dì bēng ，wáng sì 。wǔ dì liù nán dú yǒu guǎng líng wáng xū zài ，qún chén yì suǒ lì ，xián chí guǎng líng wáng 。wáng běn yǐ háng shī dào ，xiān dì suǒ bú yòng 。guāng nèi bú zì ān 。láng yǒu shàng shū yán ：“zhōu tài wáng fèi tài bó lì wáng jì ，wén wáng shě bó yì kǎo lì wǔ wáng ，wéi zài suǒ yí ，suī fèi zhǎng lì shǎo kě yě 。guǎng líng wáng bú kě yǐ chéng zōng miào ?！眣án hé guāng yì 。guāng yǐ qí shū shì chéng xiàng chǎng děng ，zhuó láng wéi jiǔ jiāng tài shǒu ，jí rì chéng huáng tài hòu zhào ，qiǎn háng dà hóng lú shì shǎo fǔ lè chéng 、zōng zhèng dé 、guāng lù dà fū jí 、zhōng láng jiāng lì hàn yíng chāng yì wáng hè 。

　　hè zhě ，wǔ dì sūn ，chāng yì āi wáng zǐ yě 。jì zhì ，jí wèi ，háng yín luàn 。guāng yōu mèn ，dú yǐ wèn suǒ qīn gù lì dà sī nóng tián yán nián 。yán nián yuē ：“jiāng jun1 wéi guó zhù shí ，shěn cǐ rén bú kě ，hé bú jiàn bái tài hòu ，gèng xuǎn xián ér lì zhī ？”guāng yuē ：“jīn yù rú shì ，yú gǔ cháng yǒu cǐ fǒu ？”yán nián yuē ：“yī yǐn xiàng yīn ，fèi tài jiǎ yǐ ān zōng miào ，hòu shì chēng qí zhōng 。jiāng jun1 ruò néng háng cǐ ，yì hàn zhī yī yǐn yě ?！眊uāng nǎi yǐn yán nián gěi shì zhōng ，yīn yǔ chē qí jiāng jun1 zhāng ān shì tú jì ，suí zhào chéng xiàng 、yù shǐ 、jiāng jun1 、liè hóu 、zhōng èr qiān shí 、dà fū 、bó shì huì yì wèi yāng gōng 。guāng yuē ：“chāng yì wáng háng hūn luàn ，kǒng wēi shè jì ，rú hé ？”qún chén jiē jīng è shī sè ，mò gǎn fā yán ，dàn wéi wéi ér yǐ 。tián yán nián qián ，lí xí àn jiàn ，yuē ：“xiān dì shǔ jiāng jun1 yǐ yòu gū ，jì jiāng jun1 yǐ tiān xià ，yǐ jiāng jun1 zhōng xián néng ān liú shì yě 。jīn qún xià dǐng fèi ，shè jì jiāng qīng ，qiě hàn zhī chuán shì cháng wéi xiào zhě ，yǐ zhǎng yǒu tiān xià ，lìng zōng miào xuè shí yě 。rú lìng hàn jiā jué sì ，jiāng jun1 suī sǐ ，hé miàn mù jiàn xiān dì yú dì xià hū ？jīn rì zhī yì ，bú dé xuán zhǒng 。qún chén hòu yīng zhě ，chén qǐng jiàn zhǎn zhī ?！眊uāng xiè yuē ：“jiǔ qīng zé guāng shì yě 。tiān xià xiōng xiōng bú ān ，guāng dāng shòu nán 。”yú shì yì zhě jiē kòu tóu ，yuē ：“wàn xìng zhī mìng zài yú jiāng jun1 ，wéi dà jiāng jun1 lìng ?！?/p>

　　guāng jí yǔ qún chén jù jiàn bái tài hòu ，jù chén chāng yì wáng bú kě yǐ chéng zōng miào zhuàng 。huáng tài hòu nǎi chē jià xìng wèi yāng chéng míng diàn ，zhào zhū jìn mén wú nèi chāng yì qún chén 。wáng rù cháo tài hòu hái ，chéng niǎn yù guī wēn shì ，zhōng huáng mén huàn zhě gè chí mén shàn ，wáng rù ，mén bì ，chāng yì qún chén bú dé rù 。wáng yuē ：“hé wéi ？”dà jiāng jun1 guì yuē ：“yǒu huáng tài hòu zhào ，wú nèi chāng yì qún chén ?！眞áng yuē ：“xú zhī ，hé nǎi jīng rén rú shì ！”guāng shǐ jìn qū chū chāng yì qún chén ，zhì jīn mǎ mén wài 。chē qí jiāng jun1 ān shì jiāng yǔ lín qí shōu fù èr bǎi yú rén ，jiē sòng tíng wèi zhào yù 。lìng gù zhāo dì shì zhōng zhōng chén shì shǒu wáng 。guāng chì zuǒ yòu ：“jǐn xiǔ wèi ，zú yǒu wù gù zì cái ，lìng wǒ fù tiān xià ，yǒu shā zhǔ míng ?！眞áng shàng wèi zì zhī dāng fèi ，wèi zuǒ yòu ：“wǒ gù qún chén cóng guān ān dé zuì ，ér dà jiāng jun1 jìn xì zhī hū ？”qǐng zhī ，yǒu tài hòu zhào zhào wáng 。wáng wén zhào ，yì kǒng ，nǎi yuē ：“wǒ ān dé zuì ér zhào wǒ zāi ！”tài hòu bèi zhū rú ，shèng fú zuò wǔ zhàng zhōng ，shì yù shù bǎi rén jiē chí bīng ，qī mén wǔ shì bì jǐ ，chén liè diàn xià 。qún chén yǐ cì shàng diàn ，zhào chāng yì wáng fú qián tīng zhào 。guāng yǔ qún chén lián míng zòu wáng ，……h(huán)uāng yín mí huò ，shī dì wáng lǐ yì ，luàn hàn zhì dù ，……dāng fèi ?！環(huán)uáng tài hòu zhào yuē ：“kě ?！眊uāng lìng wáng qǐ bài shòu zhào ，wáng yuē ：“wén tiān zǐ yǒu zhēng chén qī rén ，suī wú dào bú shī tiān xià 。”guāng yuē ：“huáng tài hòu zhào fèi ，ān dé tiān zǐ ！”nǎi jí chí qí shǒu ，jiě tuō qí xǐ zǔ ，fèng shàng tài hòu ，fú wáng xià diàn ，chū jīn mǎ mén ，qún chén suí sòng 。wáng xī miàn bài ，yuē ：“yú gàng bú rèn hàn shì 。”qǐ jiù chéng yú fù chē 。dà jiāng jun1 guāng sòng zhì chāng yì dǐ ，guāng xiè yuē ：“wáng háng zì jué yú tiān ，chén děng nú qiè ，bú néng shā shēn bào dé 。chén níng fù wáng ，bú gǎn fù shè jì 。yuàn wáng zì ài ，chén zhǎng bú fù jiàn zuǒ yòu ?！眊uāng tì qì ér qù 。qún chén zòu yán ：“gǔ zhě fèi fàng zhī rén píng yú yuǎn fāng ，bú jí yǐ zhèng ，qǐng xǐ wáng hè hàn zhōng fáng líng xiàn 。”tài hòu zhào guī hè chāng yì ，cì tāng mù yì èr qiān hù 。chāng yì qún chén zuò wáng fǔ dǎo zhī yì ，xiàn wáng yú è ，guāng xī zhū shā èr bǎi yú rén 。chū sǐ ，hào hū shì zhōng yuē ：“dāng duàn bú duàn ，fǎn shòu qí luàn ?！?/p>

　　guāng zuò tíng zhōng ，huì chéng xiàng yǐ xià yì dìng suǒ lì 。guǎng líng wáng yǐ qián bú yòng ，jí yàn cì wáng fǎn zhū ，qí zǐ bú zài yì zhōng 。jìn qīn wéi yǒu wèi tài zǐ sūn hào huáng céng sūn zài mín jiān ，xián chēng shù yān 。guāng suí yǔ chéng xiàng chǎng děng shàng zòu yuē ：“《lǐ 》yuē ：‘rén dào qīn qīn gù zūn zǔ ，zūn zǔ gù jìng zōng ?！痙à zōng wáng sì ，zé zhī zǐ sūn xián zhě wéi sì 。xiào wǔ huáng dì céng sūn bìng yǐ ，wǔ dì shí yǒu zhào yè tíng yǎng shì ，zhì jīn nián shí bā ，shī shòu 《shī 》、《lùn yǔ 》、《xiào jīng 》，gōng háng jiē jiǎn ，cí rén ài rén ，kě yǐ sì xiào zhāo huáng dì hòu ，fèng chéng zǔ zōng miào ，zǐ wàn xìng 。chén mèi sǐ yǐ wén 。”huáng tài hòu zhào yuē ：“kě ?！眊uāng qiǎn zōng zhèng liú dé zhì céng sūn jiā shàng guàn lǐ ，xǐ mù cì yù yī ，tài pú yǐ líng chē yíng céng sūn jiù zhāi zōng zhèng fǔ ，rù wèi yāng gōng jiàn huáng tài hòu ，fēng wéi yáng wǔ hóu 。ér guāng fèng shàng huáng dì xǐ shòu ，yè yú gāo miào ，shì wéi xiào xuān huáng dì 。

　　míng nián ，xià zhào yuē ：“fū bāo yǒu dé ，shǎng yuán gōng ，gǔ jīn tōng yì yě 。dà sī mǎ dà jiāng jun1 guāng xiǔ wèi zhōng zhèng ，xuān dé míng ēn ，shǒu jiē bǐng yì ，yǐ ān zōng miào 。qí yǐ hé běi 、dōng wǔ yáng yì fēng guāng wàn qī qiān hù 。”yǔ gù suǒ shí fán èr wàn hù 。shǎng cì qián hòu huáng jīn qī qiān jīn ，qián liù qiān wàn ，zá zēng sān wàn pǐ ，nú bì bǎi qī shí rén ，mǎ èr qiān pǐ ，jiǎ dì yī qū 。

　　zì zhāo dì shí ，guāng zǐ yǔ jí xiōng sūn yún jiē zhōng láng jiāng ，yún dì shān fèng chē dōu wèi shì zhōng ，lǐng hú yuè bīng 。guāng liǎng nǚ xù wéi dōng xī gōng wèi wèi ，kūn dì 、zhū xù 、wài sūn jiē fèng cháo qǐng ，wéi zhū cáo dà fū ，qí dōu wèi 、gěi shì zhōng 。dǎng qīn lián tǐ ，gēn jù yú cháo tíng 。guāng zì hòu yuán bǐng chí wàn jī ，jí shàng jí wèi ，nǎi guī zhèng 。shàng qiān ràng bú shòu ，zhū shì jiē xiān guān bái guāng ，rán hòu zòu yù tiān zǐ 。guāng měi cháo jiàn ，shàng xū jǐ liǎn róng ，lǐ xià zhī yǐ shèn 。

　　guāng bǐng zhèng qián hòu èr shí nián 。dì jiē èr nián chūn bìng dǔ ，chē jià zì lín wèn guāng bìng ，shàng wéi zhī tì qì 。guāng shàng shū xiè ēn yuē ：“yuàn fèn guó yì sān qiān hù ，yǐ fēng xiōng sūn fèng chē dōu wèi shān wéi liè hóu ，fèng xiōng biāo qí jiāng jun1 qù bìng sì ?！眘hì xià chéng xiàng yù shǐ ，jí rì bài guāng zǐ yǔ wéi yòu jiāng jun1 。

　　guāng hōng ，shàng jí huáng tài hòu qīn lín guāng sàng 。tài zhōng dà fū rèn xuān yǔ shì yù shǐ wǔ rén chí jiē hù sàng shì 。zhōng èr qiān shí zhì mò fǔ zhǒng shàng 。cì jīn qián 、zēng xù 、xiù bèi bǎi lǐng ，yī wǔ shí qiè ，bì zhū jī yù yī ，zǐ gōng 、biàn fáng 、huáng cháng tí còu gè yī jù ，cōng mù wài zāng guǒ shí wǔ jù 。dōng yuán wēn míng ，jiē rú chéng yú zhì dù 。zǎi guāng shī jiù yǐ wēn liáng chē ，huáng wū zài dào ，fā cái guān qīng chē běi jun1 wǔ xiào shì jun1 chén zhì mào líng ，yǐ sòng qí zàng 。shì yuē xuān chéng hóu 。fā sān hé zú chuān fù shì ，qǐ zhǒng cí táng 。zhì yuán yì sān bǎi jiā ，zhǎng chéng fèng shǒu rú jiù fǎ 。

　　chū ，huò shì zhǐ xī hàn quán chén huò guāng zǐ sūn shē chǐ ，mào líng xú shēng yuē ：“huò shì bì wáng 。fū shē zé bú xùn ，bú xùn bì wǔ shàng ；wǔ shàng zhě ，nì dào yě 。zài rén zhī yòu ，zhòng bì hài zhī 。huò shì bǐng quán rì jiǔ ，hài zhī zhě duō yǐ 。tiān xià hài zhī ，ér yòu háng yǐ nì dào ，bú wáng hé dài ！”nǎi shàng shū ，yán ：“huò shì tài shèng ；bì xià jí ài hòu zhī ，yí yǐ shí yì zhì ，wú shǐ zhì wáng 。”shū sān shàng ，zhé bào wén 。

　　qí hòu ，huò shì zhū miè ，ér gào huò shì zhě jiē fēng 。rén wéi xú shēng shàng shū yuē ：“chén wén kè yǒu guò zhǔ rén zhě ，jiàn qí zào zhí tū zhù ：tū ，yān cōng ，bàng yǒu jī xīn 。kè wèi zhǔ rén ：‘gèng wéi qǔ tū ，yuǎn xǐ qí xīn ；bú zhě ，qiě yǒu huǒ huàn ?！痾hǔ rén hēi rán bú yīng 。é ér jiā guǒ shī huǒ ，lín lǐ gòng jiù zhī ，xìng ér dé xī 。yú shì shā niú zhì jiǔ ，xiè qí lín rén 。zhuó làn zhě zài yú shàng háng ，yú gè yǐ gōng cì zuò ，ér bú lù yán qǔ tū zhě 。rén wèi zhǔ rén yuē ：‘xiāng shǐ tīng kè zhī yán ，bú fèi niú jiǔ ，zhōng wáng huǒ huàn 。jīn lùn gōng ér qǐng bīn ，qǔ tū xǐ xīn wú ēn zé ，jiāo tóu làn é wéi shàng kè yē ?’zhǔ rén nǎi wù ér qǐng zhī 。jīn mào líng xú fú shù shàng shū yán huò shì qiě yǒu biàn ，yí fáng jué zhī 。xiāng shǐ fú shuō dé háng ，zé guó wáng liè tǔ chū jué zhī fèi ，chén wáng nì luàn zhū miè zhī bài 。wǎng shì jì yǐ ，ér fú dú bú méng qí gōng 。wéi bì xià chá zhī ——guì xǐ xīn qǔ tū zhī cè ，shǐ jū jiāo fā zhuó làn zhī yòu ?！眘hàng nǎi cì fú bó shí pǐ ，hòu yǐ wéi láng 。

　　xuān dì shǐ lì ，yè jiàn gāo miào ，dà jiāng jun1 huò guāng cóng cān chéng ，shàng nèi yán dàn zhī ，ruò yǒu máng cì zài bèi 。hòu chē qí jiāng jun1 zhāng ān shì dài guāng cān chéng ，tiān zǐ cóng róng sì tǐ ，shèn ān jìn yān 。jí guāng shēn sǐ 。ér zōng zú jìng zhū 。gù sú chuán zhī yuē ：“wēi zhèn zhǔ zhě bú chù 。huò shì zhī huò ，méng yú cān chéng 。”

　　zàn yuē ：huò guāng yǐ jié fā nèi shì ，qǐ yú jiē tà zhī jiān ，què rán bǐng zhì ，yì xíng yú zhǔ 。shòu qiǎng bǎo zhī tuō ，rèn hàn shì zhī jì ，dāng miào táng ，yōng yòu jun1 ，cuī yàn wáng ，pú shàng guān ，yīn quán zhì dí ，yǐ chéng qí zhōng 。chù fèi zhì zhī jì ，lín dà jiē ér bú kě duó ，suí kuāng guó jiā ，ān shè jì 。yōng zhāo lì xuān ，guāng wéi shī bǎo ，suī zhōu gōng 、ā héng ，hé yǐ jiā cǐ ！rán guāng bú xué wáng shù ，àn yú dà lǐ ，yīn qī xié móu ，lì nǚ wéi hòu ，zhàn nì yíng yì zhī yù ，yǐ zēng diān fù zhī huò ，sǐ cái sān nián ，zōng zú zhū yí ，āi zāi ！xī huò shū fēng yú jìn ，jìn jí hé dōng ，guāng qǐ qí miáo yì hū ？jīn rì dī yí dí wáng guó ，jī lǔ hàn tíng ，ér yǐ dǔ jìng wù zhǔ ，zhōng xìn zì zhe ，lè gōng shàng jiāng ，chuán guó hòu sì ，shì míng zhōng xiào ，qī shì nèi shì ，hé qí shèng yě ！běn yǐ xiū tú zuò jīn rén wéi jì tiān zhǔ ，gù yīn cì xìng jīn shì yún 。